Bilgistasyonu
osmanli kronolojisi 2
1848 - Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi (18 Kasım)
1849 - Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı
1850 - 1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında
ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1850 - Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1850 - İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
1850 - Muallim Naci'nin doğumu
1850 - Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması (12 Mart)
1851 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1851 - Londra Sergisi
1851 - Akademik karakterde ilk ilmi dernek olan Encümen-i Daniş'in açılması
1851 - Encümen-i Daniş'in kurulması (18 Temmuz)
1852 - Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de Constantinople) kurulması
1853 - "Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması
1853 - İstanbul'da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi
1854 - İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
1854 - Meclis-i Vala'nın "Meclis-i Ali-yi Tanzimat" ve "Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye" ayrılması
1854 - İhtisab teşkilatının lağvı
1854 - Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak (12 Mart)
1855 - Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi (Leyla (Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın köşküne İtalya'dan getirtilen)
1855 - Gayri müslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması
1855 - Paris Sergisi
1855 - İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı) (16 Ağustos)
1855 - Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi (9 Eylül)
1855 - Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması (14 Kasım)
1856 - Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması
1856 - Bank-ı Osmani'nin kurulması
1856 - Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması
1856 - Islahat Fermanı
1856 - 1860 - Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı
1856 - 1866 - İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı
1856 - İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Societe Medicale de Constantinople) kurulması (15 Şubat)
1856 - Islahat Fermanı'nın ilanı (18 Şubat)
1856 - Paris Barış Antlaşması (30 Mart)
1856 - Rusya'nın bozguna uğraması (30 Mart)
1856 - Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi (30 Mart)
1856 - İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi (22 Mayıs)
1857 - Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
1857 - Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi
1857 - Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması
1857-1862 - Beyrut - Şam şosesinin yapımı
1857 - Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması (17 Mart)
1857 - Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması (6 Kasım)
1858 - Birinci Karadağ Harekatı
1858 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1858 - Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
1858-1859 - Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
1858 - Arazi Kanunnamesi'nin kabulü (6 Haziran)
1858 - Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye) (8 Haziran)
1859 - Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için "iane-i umumiyye" toplanması
1859 - Fransızca'dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin neşri
1859 - Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu (12 Şubat)
1860 - Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
1860 - İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi
1860-1861 - Lübnan ve Suriye Olayları
1860-1861 - Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
1860 - Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması (22 Ekim)
1861 - Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması
1861 - Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu
1861 - Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü
1861-1866 - Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı
1861 - Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi (9 Haziran)
1861 - David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması (9 Haziran)
1861 - Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması (29 Nisan)
1862 - İkinci Karadağ Harekatı
1862 - Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithat Paşa'nın vali olarak tayini
1862 - Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
1862 - Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
1862 - Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti
1862 - Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması
1862 - Mahrec-i Aklam'ın kurulması
1862 - Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması (20 Temmuz)
1862 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi (8 Ekim)
1863 - Abdülaziz'in Mısır'a seyahati
1863 - Mithat Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
1863 - İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Societe de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması
1863 - Menafi Sandığı'nın kurulması
1863 - Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması
1863 - Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü
1863 - Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması (13 Ocak)
1863 - Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı (18 Şubat)
1864 - Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)
1864 - İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi
1864 - Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
1864 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu
1864 - Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
1864-1876 - Paris'e talebe gönderilmesi
1864 - Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü (8 Ekim)
1865 - Müstakil Romen Kilisesinin kurulması
1865 - İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu
1865 - Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesi
1865 - Mekteb-i Osmani'nin lağvedilmesi (Eylül)
1866 - Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
1866 - Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
1866 - Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması
1866 - Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu
1866 - Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1866-1867 - Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
1867 - Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi
1867 - Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması
1867 - Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hıdiv" olması
1867 - Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları
1867 - Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
1867 - Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu
1867 - Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması
1867-1876 - İzmir Rıhtımı'nın inşası
1867 - Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi (22 Şubat)
1867 - Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi (8 Haziran)
1867 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati (21 Haziran)
1868 - Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi
1868 - Galatasaray Sultanisi'nin açılması
1868 - İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması
1868 - Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
1868 - Yunan postasının kapatılması
1868 - Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi
1868 - Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması
1868 - Adliye Nezareti'nin kurulması (1 Mart)
1868 - Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması (1 Nisan)
1869 - İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması (8 Nisan)
1869 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa Seyahati (21 Haziran)
1868 - Mekteb-i Sultani'nin açılması (1 Eylül)
1869 - Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi (2 Eylül)
1869 - Turuk Nizamnamesi'nin kabulü (26 Ağustos)
1869 - İmparatoriçe Eugénié'nin İstanbul'a gelişi (13 Ekim)
1869 - Süveyş Kanalı'nın açılması
1869 - Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
1869 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü
1869 - Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
1869 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması (Ekim)
1870 - Müstakil Bulgar Kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları
1870 - Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması
1870 - Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikâye türünde, Ahmed Mithat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
1870 - Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması
1870 - Darülfünunun açılması teşebbüsü
1870-1927 - Kemaledin Bey (mimar)
1870 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması (20 Şubat)
1870 - Darü'l-Muallimat'ın açılması (26 Nisan)
1870 - Kavanin ve Nizamat Dershanesi'nin açılması (2 Temmuz)
1870 - Darü'l-Fünun müdürü Tahsin Efendi'nin umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip etmesi (Ekim)
1871 - Sadrazam Ali Paşa'nın vefatı
1871 - Saint-Esprit Okulunun kurulması
1871 - Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti
1871 - Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi'nin yayımlanması
1871 - Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri
1871 - İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi (22 Ocak)
1871 - Şinasi'nin ölümü (13 Eylül)
1872 - Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması
1872 - Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması
1873 - Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu
1873 - Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması
1873 - Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara nakledilmesi (Haziran)
1874 - Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
1874 - Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)
1874 - Kara gümrüklerinin lağvı
1874 - Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
1874-1875 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması
1875 - Osmanlı maliyesinin iflasını açılaması
1875 - Bosna-Hersek isyanları
1875 - Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması
1876 - Bulgar isyanları
1876 - Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
1876 - Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve II. Abdülhamid'in cülusu
1876 - Meşrutiyet'in ilanı
1876 - İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı
1876 - İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması
1876 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü
1876 - Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yatılı idadiler açılması
1876 - Ziya Gökalp'in doğumu
1876 - I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı (23 Aralık)
1877 - Rusya'nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması
1877 - Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması
1877-1878 - Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi
1877 - İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır) (19 Mart)
1877 - Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir) (25 Eylül)
1877 - Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü (5 Ekim)
1877 - Meclis-i Mebusan'ın süresiz tatili (13 Aralık)
1878 - Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması
1878 - Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları
1878 - Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması
1878 - Ermeni meselesinin zuhuru
1878 - Ali Suavi'nin öldürülmesi
1878 - Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi
1878 - Bosna ve Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki
1878 - Makedonya meselesinin ortaya çıkması
1878 - Meclisin kapatılması (13 Şubat)
1878 - Darü'l-Fünun-ı Sultanisi'nin tekrar eğitime başlaması (Ekim)
1879 - II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
1879 - Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü
1879 - Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
1879 - Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü
1880 - Vergi reformu
1880 - Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
1880 - İlk köy romanı, Ahmed Mithat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
1880 - Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü
1880 - İstanbul'da bir kız idadisinin açılması (13 Mart)
1880 - Ziya Paşa'nın ölümü (17 Mayıs)
1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi (Ekim)
1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-i İlmiye'nin kurulması (20 Aralık)
1881 - Mustafa Kemal'in Doğumu
1881 - Mısır'ın İngilizler tarafından işgali
1881 - Muharrem Kararnamesi'nin neşri
1881 - Düyun-ı Umumiyye İdaresinin kurulması
1881 - Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi
1882 - Tunus'un Fransızlar tarafından işgali
1882 - Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması (2 Ocak)
1883 - Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması (20 Haziran)
1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması (1 Kasım)
1884 - Yahya Kemal'in doğumu (2 Aralık)
1885 - Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı
1885 - Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri
1885 - Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması (18 Eylül)
1886 - Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886 - Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
1886-1887 - Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi
1887 - Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1887 - Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı
1887 - Beşir Fuad'ın intiharı (5 Şubat)
1888 - Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
1888 - Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
1888 - Namık Kemal'in ölümü (2 Aralık)
1889 - İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması
1889 - İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması
1889 - Yakup Kadri'nin doğumu (27 Mart)
1890 - Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
1891 - Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak nakledilmesi
1891 - Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi
1891 - Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1891 - Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması
1891 - Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması (3 Kasım)
1892 - Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
1892 - Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması
1893-1896 - İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
1894 - Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı)
1894 - Sasun'da Ermeni olayları
1894 - Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
1895 - İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
1895 - Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1895 - Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
1895 - Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi
1895 - Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darülacaze" oluşan bir darül-fünun kurma teklifi (14 Şubat)
1896 - Tevfik Fikret'in Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
1896 - Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları
1896 - Girit isyanının alevlenmesi
1896 - Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
1897 - Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
1897 - 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi (17 Nisan)
1898 - Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi
1899 - Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
1899 - Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması
1900 - Hicaz Demiryolu'nun inşasına girişilmesi
1900 - İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1900 - Darü'l Fünun-ı Şahane'nin kurulması (31 Ağustos)
1901 - Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması
1901 - Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri
1901-1908 - Hicaz demiryolu hattının yapımı
1902 - Yemen isyanlarının tekrar başlaması
1902 - Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti (23 Kasım)
1902 - Cum'a-ı Bala ayaklanması (23 Kasım)
1902 - Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini (8 Aralık)
1903 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması (31 Ağustos)
1903 - Mürzsteg Programı : Makedonya'ya muhtariyet verilmesi (Eylül)
1904 - Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması
1905 - Hereke Fabrikası'nda fes imalatına başlanması
1905 - Ermeniler'in II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri (21 Temmuz)
1906 - Akabe olayları ve Akabe krizi
1908 - Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması
1908 - II. Meşrutiyet'in ilanı (23 Temmuz)
1908 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi (5 Ekim)
1908 - Girit Rumları'nın adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri (6 Ekim)
1908 - II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Mebusan'ın toplanması (17 Aralık)
1909 - Adana'da Ermeniler'in ayaklanmaları
1909 - Gayri müslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması
1909 - Fecr-i Ati edebi topluluğunun kuruluşu
1909 -1910 - Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması
1909 - 31 Mart Olayı (13 Nisan)
1909 - Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşaya son vererek düzeni sağlaması (19 Nisan)
1909 - II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması (27 Nisan)
1909 - Meclisin açılması (17 Aralık)
1910 - Arnavutlar'ın ayaklanmaları
1910 - Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması
1911 - Sultan Reşad'ın Arnavutlar'ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
1911 - İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali
1911 - Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri
1911 -1912 - Osmanlı İtalyan Savaşı
1912 - Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun açılışı
1912 -1913 - Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı
1912 - Meclis-i Mebusan'ın feshi (1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı) (18 Ocak)
1912 - II. Dönem Meclis-i Mebusan'ın toplanması (18 Nisan)
1912 - İtalyanlar'ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri (18 Nisan)
1912 - II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi (5 Ağustos)
1912 - Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük Kabine (22 Temmuz)
1912 - Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki : Uşi Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde kalması (15 Ekim)
1912 - Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşa'nın sadareti (29 Ekim)
1912 - Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi (29 Kasım)
1913 - Bâb-ı Âli Baskını : Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti (23 Ocak)
1913 - I. Balkan Savaşı'nın sona ermesi (30 Mayıs)
1913 - Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti (11 Haziran)
1913 - II. Balkan Savaşı'nın başlaması (29 Haziran)
1913 - Edirne'nin geri alınması (21 Temmuz)
1913 - Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması (29 Eylül)
1913 - Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması (14 Kasım)
1914 - Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması
1914 - Islah-ı Medaris Nizamnamesi
1914 - Türk Bilgi Derneği'nin kurulması; Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin kurulması
1914 - 5. Meclis-i Mebusan'ın açılışı (14 Mayıs)
1914 - Avusturya-Macaristan veliahdı Arşidük Franz Ferdinand Saraybosna'da öldürülmesi (28 Haziran)
1914 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Sırbistan'a savaş ilanı (28 Temmuz)
1914 - Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı (1 Ağustos)
1914 - Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması (2 Ağustos)
1914 - Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı : I. Dünya Savaşı'nın başlaması (4 Ağustos)
1914 - Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi (10 Ağustos)
1914 - 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması (9 Eylül)
1914 - İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması (29 Eylül)
1914 - Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması (29 Ekim)
1914 - Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış Harekâtı (Kasım - Aralık)
1914 - Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (3 Kasım)
1914 - İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (5 Kasım)
1914 - Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı (11 Kasım)
1914 - Cihad-ı Ekber ilanı (14 Kasım)
1914 - Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verilmesi (18 Aralık)
1915 - Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi
1915 - Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi
1915 - Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Kanal Seferi
1915 - Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları (Ocak - 18 Mart)
1915 - Doğu Anadolu'da Ruslar'la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir Kanunu 27 Mayıs
1916 - Hicaz ve Mekke'nin kaybı
1916 - Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i Musiki)
1917 - Yıldırım Orduları Grubu'nun kurulması
1917 - Sina ve Filistin Cephesi'nin çöküşü
1917 - Rusya'da Bolşevik İhtilali'nin çıkması ve çarlığın sonu
1917 - Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması
1917 - Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı(25 Mart)
1918 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü (6 Nisan)
1918 - Brest Litovsk Barış Antlaşması (3 Mart)
1918 - Sultan Reşad'ın vefatı ve Mehmet Vahidettin'in tahta çıkması
1918 - Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi (2 Ekim)
1918 - Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti (8 Ekim)
1918 - Mondros Mütarekesi'nin imzalanması (30 Ekim)
1918 - Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri (3 Kasım-4 Kasım)
1918 - Ahmed İzzet Paşa'nın istifası ve Ahmed Tevfik Paşa'nın sadareti (8 Kasım)
1918 - İtilaf Devletleri'nin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları (13 Kasım)
1919 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nin iktidara geçmesi
1919 - Yunanlılar'ın İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri (15 Mayıs)
1919 - Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi (19 Mayıs)
1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz)
1919 - Sivas Kongresi (4 Eylül)
1919 - Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti (2 Ekim)
1919 - Amasya Protokolü (22 Ekim)
1919 - *1920 - Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'da "Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı" olarak açılması
1920 - [Misak-ı Milli]] : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı (28 Ocak)]])
1920 - İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın dağıtılması ve kapanması
1920 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti (5 Nisan)
1920 - Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal'i idama mahkum etmesi ve askerlikten tardı (11 Mayıs)
1920 - İstanbul Hükümeti'nin Sevr Antlaşması'nı imzalanması (10 Ağustos)
1920 - Gümrü Antlaşması'nın imzalanması (3 Aralık)
1921 - Birinci İnönü Muharebesi (6 Ocak)
1921 - Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti'nde olduğunun tespiti (27 Ocak - 12 Şubat)
1921 - II. İnönü Savaşı (31 Mart)
1921 - Sakarya Meydan Savaşı (3 Eylül)
1921 - Fransa ile barış (20 Eylül) (bkz. Türk-Fransız Cephesi)
1922 - Başkomutanlık Meydan Muharebesi (27 Ağustos)
1922 - İzmir'in kurtuluşu (9 Eylül)
1922 - Mudanya Mütarekesi (11 Ekim)
1922 - Mehmet Vahidettin'in yurtdışına çıkması ve Abdülmecid Efendi'nin halife olarak seçilmesi (16 Kasım)